คงเคยได้ยินกันใช่ไหมคะ ว่าท้องร้องโครกครากแสดงว่าหิวข้าวให้รีบหาข้าวกินซะ แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่แค่หิวข้าวอย่างเดียวค่ะ แต่เสียงร้องนี้เป็นเสียงที่บ่งบอกว่ากำลังจะเกิดโรคร้าย “โรคกระเพาะอาหารอักเสบ” หรือ “แผลในกระเพาะอาหาร” มาดูกันนะคะว่าทำไมถึงทำให้เกิดโรคนี้ได้
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคกระเพาะอาหารอักเสบ ได้แก่
– กินยาต้านการอักเสบ/ยาแก้อักเสบ หรือยาแก้ปวดกลุ่มเอนเสดส์ (NSAIDs, Non-steroidal anti inflammatory drugs) โดยเฉพาะการกินยาอย่างต่อเนื่อง เช่น แอสไพริน Ibuprofen Celecoxib และ Indomethacin หรือ ยาในกลุ่มสเตียรอยด์ (Steroid) ซึ่งยาในกลุ่มดังกล่าวทั้ง 2 กลุ่ม จะก่อการระคายเคืองต่อเยื่อเมือกบุภายในกระเพาะอาการ ก่อการอักเสบ และก่อให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารได้
– ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
– การสูบบุหรี่ และการดื่มเครื่องดื่ม กาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ โคลา เครื่องดื่มชูกำลัง มักทำให้อาการรุนแรงขึ้น จากการก่อการระคายเคืองต่อเยื่อเมือกกระเพาะอาหาร และกระตุ้นให้เซลล์เยื่อเมือกสร้างกรดเพิ่มขึ้น
– กระเพาะอาหารติดเชื้อแบคทีเรีย เอช ไพโลไร (โรคติดเชื้อเอชไพโลไร)
– โรคภูมิแพ้ตนเอง/ภูมิต้านตนเอง (โรคออโตอิมมูน)
– การติดเชื้อไวรัสบางชนิด
– ติดเชื้อราบางชนิด ซึ่งมักพบในผู้ป่วยมีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคบกพร่อง เช่น จากติดเชื้อเอชไอวี (HIV) หรือโรคเอดส์
– โรคจากที่น้ำดีจากตับซึ่งปกติจะอยู่เฉพาะในลำไส้เล็ก ท้นเข้าสู่กระเพาะอาหาร น้ำดีจึงก่อให้เกิดการระคายเคืองและการอักเสบของเซลล์เยื่อเมือกบุกระเพาะอาหาร
– ความเครียด เพราะจะกระตุ้นให้เซลล์กระเพาะอาหารหลั่งกรดเพิ่มขึ้น ซึ่งกรดจะก่อการระคายเคือง และก่อการอักเสบต่อเซลล์เยื่อบุกระเพาะอาหาร
– อุบัติเหตุร้ายแรงที่ส่งผลให้ร่างกายเกิดความเครียดสูง ซึ่งส่งผลให้กระเพาะอาหารสร้างกรดสูงขึ้นมากเฉียบพลัน เช่น อุบัติเหตุต่อสมอง หรือหลังการผ่าตัดใหญ่ เช่น การผ่าตัดสมอง หรือช่องท้อง จึงเกิดกระเพาะอาหารอักเสบรุนแรง หรือแผลในกระเพาะอาหาร (Stress ulcer)
– ดื่มน้ำที่มีส่วนผสมของกรด หรือ ด่าง ซึ่งทั้งกรด และด่างจะก่อให้เกิดการระคายเคือง และการอักเสบของเซลล์เยื่อเมือกบุกระเพาะอาหารอย่างรุนแรง
สาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดคือการ กินอาหารไม่ตรงเวลา นอนไม่พอ และความเครียด อาการคล้ายกรดไหลย้อน อาหารคือท้องจะร้องดังเรื่อย ๆ โดยเฉพาะเวลานอน ท้องจะร้องดังเหมือนคนหิวข้าว และอาการนี้จะเกิดขึ้นบ่อย ก่อนเข้านอน ทำให้คุณแม่บางคนก็เข้าใจผิด นึกว่ามีอาการหิวเพราะตั้งครรภ์ ก็ยิ่งกินเข้าไปก่อนนอน ทำให้เกิดโรคกรดไหลย้อน ขึ้นอีก
รักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบอย่างไร?
แนวทางการรักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบ คือ การรักษาสาเหตุ และการรักษาประคับประคองตามอาการ
– การรักษาตามสาเหตุ เช่น ให้ยาปฏิชีวนะเมื่อโรคเกิดจากติดเชื้อแบคทีเรีย เอช ไพโลไร หรือการปรับเปลี่ยนยาแก้ปวด เมื่อโรคเกิดจากยาในกลุ่มเอนเสดส์ เป็นต้น
– การรักษาประคับประคองตามอาการ เช่น ให้ยาลดกรด ยาเคลือบกระเพาะอาหาร ยาช่วยย่อยอาหาร และยาบรรเทาอาการปวดท้อง เป็นต้น
– ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต คือ เลิกสุรา/เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เลิกบุหรี่ และจำกัดเครื่องดื่มมีกาเฟอีน
ดังนั้น เมื่อคุณแม่มีอาการท้องร้องโครกคราก ไม่ได้แปลว่าหิวอย่างเดียวนะคะ อาจจะเป็นโรคกระเพาะอักเสบเพราะอาหารอาหาร และปฎิบัตัวไม่ถูกต้องก็ได้ค่ะ
เรื่องอื่นๆ ที่เราแนะนำสำหรับคุณ